Zastanawiasz się, jakie zabawy mogą rozwinąć Twoje dziecko? Chcesz zapisać swoją pociechę na zajęcia dodatkowe, jednak nie do końca wiesz, na które się zdecydować. Sprawdź, jakie aktywności wpływają pozytywnie na rozwój najmłodszych.
Rozwój dziecka – co warto wiedzieć?
Każdy rodzic chce dla swojego dziecka jak najlepiej. Zapewnienie swoim pociechom bezpieczeństwa oraz innych podstawowych potrzeb to tylko początek. Równie ważne jest zadbanie o ich prawidłowy rozwój, na który wpływa bardzo dużo czynników.
O tym, czy dziecko dobrze się rozwija, można decydować na podstawie kilku istotnych kwestii. Do podstawowych obszarów, jakie warto uwzględnić przy ocenie funkcjonowania najmłodszych, należą:
- rozwój ruchowy – jest najłatwiejszy do obserwowania, ponieważ obejmuje takie elementy rozwojowe dzieci jak sposób układania czasu, wzrost, chodzenie czy chwytanie,
- rozwój wzroku – noworodek zauważa jedynie źródło światła, dopiero w późniejszym czasie dzieci zaczynają zauważać kontrasty, a następnie odróżniać kolory i poszczególne przedmioty znajdujące się w polu widzenia,
- rozwój słuchu – dzieci, które przychodzą na świat, obejmowane są tuż po urodzeniu przesiewowym badaniem słuchu, jeśli specjaliści wykryją jakiekolwiek zaburzenia związane z rozwojem słuchu, konieczne jest wdrożenie odpowiednich działań terapeutycznych i medycznych,
- rozwój mowy – o tym, czy dziecko prawidłowo się rozwija, świadczy również sposób jego komunikowania się ze światem, pod koniec pierwszego życia maluch powinien powtarzać już pierwsze słowa ze zrozumieniem np. mama, tata itd.,
- rozwój emocjonalno-społeczny – kolejną podstawą rozwojową dzieci jest ich zdolność do rozpoznawania emocji oraz nawiązywania relacji z innymi osobami (m.in.: dziećmi, czy rodzicami).
Jak wspierać rozwój dziecka?
Rolą rodziców jest przede wszystkim obserwowanie swoich dzieci pod kątem ich prawidłowego rozwoju. Jeżeli zauważy się jakiekolwiek niepokojące sytuacje, dobrze jest zgłosić się do odpowiedniego specjalisty, który oceni sposób funkcjonowania zgodnie z normą wiekową danego dziecka. Wybór miejsca, do jakiego należy się udać, jest zależny od tego, w jakiej sferze występują trudności. Mogą to być kolejno:
- rozwój ruchowy – fizjoterapeuta, neurolog, ortopeda,
- rozwój wzroku – okulista, lekarz rodzinny,
- rozwój słuchu – poradnia audiologiczna,
- rozwój mowy – logopeda, neurolog,
- rozwój emocjonalno-społeczny – psycholog.
Warto pamiętać o tym, że nawet jeśli funkcjonowanie dziecka w danym wieku nie budzi niepokoju, dobrze jest poświęcić sporą ilość czasu na wspomaganie jego rozwoju. Można robić to nie tylko w gabinetach specjalistów, ale również we własnej przestrzeni domowej. Wspieranie rozwoju dziecka pod kątem każdej z podstawowych sfer może odbywać się na co dzień, nawet w wolnym czasie. Ogromną rolę odgrywają pod tym kątem takie czynności, jak:
- okazywanie zainteresowania i poświęcanie uwagi,
- akceptowanie porażek i wspieranie powodzeń,
- dostarczanie odpowiedniej ilości bodźców rozwijających funkcjonowanie dziecka,
- spacerowanie,
- włączanie piosenek i czytanie bajek,
- rysowanie,
- tworzenie zabaw ruchowych np. skakanie, tory przeszkód, hula-hop,
- spędzanie czasu na kreatywnych zabawach.
Jak kreatywne zabawy wpływają na rozwój dziecka?
Nie każdy rodzic zdaje sobie sprawę, jak duży wpływ na rozwój dziecka mogą mieć różnego rodzaju kreatywne zabawy. Te wpływają na najmłodszych pod kątem wielu z wymienionych obszarów funkcjonowania. Warto wiedzieć, że kreatywne aktywności nie muszą obejmować wyłącznie kwestii związanych z rozwojem potencjału intelektualnego. Dzieci, zwłaszcza te najmłodsze, są bardzo ciekawe świata, a dodatkowo ich rozwój jest ściśle uzależniony od sposobu i rodzaju wspomagania, jakie idzie ze strony całego środowiska. Zabawy i aktywności kreatywne mogą być więc realizowane w ramach zajęć organizowanych zarówno w placówkach oświatowych typu żłobek, przedszkole, szkoła, jak i w domu. Warto dziecku zapewnić co najmniej kilka sposobów na rozwinięcie jego umiejętności i kompetencji oraz ogólnego sposobu funkcjonowania. Możliwości jest wiele i oczywiście należy mieć na uwadze indywidualne cechy i potrzeby najmłodszych, jednak dobrze jest uwzględnić kilka zabaw, które aktywizują wszystkie z wymienionych obszarów rozwojowych. Do takich zabaw kreatywnych, można zaliczyć między innymi:
- rozwój ruchowy – zajęcia ruchowe typu tańce, ćwiczenia gimnastyczne, zabawy w berka, gra w piłkę, a także zajęcia manualne rozwijające obszar sensoryczny dziecka m.in.: prace plastyczne czy zabawy obejmujące poznawanie faktur, materiałów czy innych konsystencji,
- rozwój wzroku – czytanie, oglądanie rysunków, malowanie, śledzenie poruszających się obiektów, utrzymywanie kontaktu wzrokowego z dzieckiem od najmłodszych lat,
- rozwój słuchu – słuchanie i śpiewanie piosenek, unikać zabawek, które mogą w pewien sposób uszkadzać słuch dziecka,
- rozwój mowy – nauka wierszy, rysowanie po literkach, dmuchanie przez rurkę do kubka z wodą, dmuchanie baniek mydlanych,
- rozwój emocjonalno-społeczny – zabawa w emocje, różnego rodzaju zabawy tematyczne.
Kreatywne zabawy rozwojowe – co wybrać?
Istnieje wiele podstawowych zabaw, wymienionych wcześniej, które warto wprowadzać w życiu codziennym malucha już od pierwszych miesięcy jego życia. Dobrze jednak pamiętać, że rozwój dziecka to znacznie szersze zjawisko, na które wpływ mają również inne elementy związane między innymi z jego zainteresowaniami czy rozwijaniem umiejętności zdobywanych w trakcie nauki przedszkolnej i szkolnej.
Poza zabawami organizowanymi przez rodziców lub opiekunów w domu warto rozważyć zainwestowanie w zajęcia dodatkowe, które poprzez atrakcyjną aktywizację dzieci, rozwijają ich szeroko pojęte kompetencje. Do tego rodzaju lekcji można zaliczyć nie tylko korepetycje, ale również ciekawe warsztaty w obszarze przedmiotu, które interesuje dziecko np. chemia, fizyka, matematyka, geografia lub innych zajęć dodatkowych w postaci tańców, śpiewu, nauki gry na instrumencie. Wybór jest ogromny, a ostateczną decyzję, jakie zajęcia sprawdzą się u danego dziecka najlepiej, warto podjąć, biorąc pod uwagę jego możliwości, kompetencje oraz zainteresowania.